หมอนรองกระดูกสันหลังเป็นโครงสร้างที่อยู่ระหว่างกระดูกสันหลังแต่ละข้อ ทำหน้าที่รองรับแรงกระแทกและช่วยให้กระดูกสันหลังเคลื่อนไหวได้อย่างคล่องแคล่ว เมื่อหมอนรองกระดูกสันหลังเสื่อมสภาพหรือได้รับบาดเจ็บ อาจเกิดการเคลื่อนตัวไปทับเส้นประสาท ทำให้มีอาการปวดหลัง ปวดร้าวลงขา กล้ามเนื้ออ่อนแรง ชา หรือในกรณีที่รุนแรงมาก อาจทำให้ เสียการควบคุมปัสสาวะอุจจาระ
การรักษาโรคหมอนรองกระดูกสันหลังทับเส้นหรือเคลื่อนนั้น ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ โดยแบ่งออกเป็น 2 วิธีหลักๆ คือ
- การรักษาแบบไม่ผ่าตัด มักใช้กับผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรง โดยแพทย์อาจแนะนำให้ใช้ยาแก้ปวด ยาคลายกล้ามเนื้อ การทำกายภาพบำบัด หรือฉีดยาสเตียรอยด์เข้าโพรงประสาท
- การรักษาด้วยการผ่าตัด มักใช้กับผู้ป่วยที่มีอาการรุนแรง หรือการรักษาแบบไม่ผ่าตัดไม่ได้ผล โดยแพทย์จะทำการผ่าเอาส่วนที่ยื่นออกมาของหมอนรองกระดูกสันหลังออก เพื่อคลายแรงกดทับจากเส้นประสาท
การรักษาด้วยการผ่าตัดแบบ Micro-Lumbar discectomy เป็นการผ่าตัดแบบแผลเล็ก โดยใช้กล้องจุลทรรศน์สามมิติช่วยในการผ่าตัด ทำให้ศัลยแพทย์สามารถมองเห็นบริเวณที่ผ่าตัดได้ชัดเจนยิ่งขึ้น ซึ่งช่วยลดความเสี่ยงในการบาดเจ็บต่อเส้นประสาทและเนื้อเยื่อโดยรอบ หลังผ่าตัดผู้ป่วยจะปวดแผลไม่มาก และฟื้นตัวได้อย่างรวดเร็ว
การเตรียมตัวก่อนการผ่าตัด
ก่อนการผ่าตัด ผู้ป่วยจะต้องเข้ารับการตรวจร่างกายและตรวจพิเศษเพิ่มเติม เช่น การตรวจเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ การตรวจคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า เพื่อให้แพทย์ประเมินความรุนแรงของอาการและวางแผนการผ่าตัด รวมถึงความพร้อมสมบูรณ์ของสภาพร่างกายของผู้ป่วยที่จะได้รับการผ่าตัด
ขั้นตอนการผ่าตัด
การผ่าตัดแบบ Micro-Lumbar discectomy ใช้เวลาประมาณ 1-2 ชั่วโมง ศัลยแพทย์จะทำการกรีดแผลที่บริเวณหลังเพียงประมาณ 2-3 เซนติเมตร จากนั้นจะใช้กล้องจุลทรรศน์ส่องเข้าไปดูบริเวณที่ผ่าตัด และนำเครื่องมือขนาดเล็กเข้าไปขูดเอาส่วนที่ยื่นออกมาของหมอนรองกระดูกสันหลังออก
การดูแลหลังการผ่าตัด
หลังการผ่าตัด ผู้ป่วยจะต้องพักฟื้นอยู่ที่โรงพยาบาลประมาณ 1-2 วัน แพทย์จะนัดให้ผู้ป่วยมาตรวจอาการและติดตามผลการรักษาเป็นระยะๆ
ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นหลังการผ่าตัด
ภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นหลังการผ่าตัดแบบ Micro-Lumbar discectomy นั้น พบได้น้อย โดยทั่วไปมักเกิดอาการปวดหลังเล็กน้อย ซึ่งสามารถบรรเทาได้ด้วยยาแก้ปวด
ข้อดี
- แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก ทำให้ผู้ป่วยฟื้นตัวได้เร็ว
- ศัลยแพทย์สามารถมองเห็นบริเวณที่ผ่าตัดได้ชัดเจนยิ่งขึ้น ซึ่งช่วยลดโอกาสในการบาดเจ็บของเส้นประสาทและเนื้อเยื่อโดยรอบ
- ผลการรักษาดี ผู้ป่วยส่วนใหญ่สามารถกลับไปใช้ชีวิตได้ตามปกติ
ข้อเสีย
- ค่าใช้จ่ายสูงกว่าการผ่าตัดแบบเปิดแผลใหญ่
- ศัลยแพทย์ต้องมีความชำนาญในการผ่าตัดแผลเล็กและต้องใช้กล้องMicroscope