โรคกล้ามเนื้อหัวใจตาย ชนิดหลอดเลือดหัวใจอุดตันเฉียบพลัน (STEMI) เป็นภาวะที่หลอดเลือดหัวใจมีการอุดตันแบบสมบูรณ์ ทำให้กล้ามเนื้อหัวใจส่วนที่รับเลือดอยู่เกิดการขาดเลือดแบบเฉียบพลัน โดยจะเกิดขึ้นภายในระยะเวลาเป็นนาทีหรือไม่เกินชั่วโมง กลไกการเกิดโรคส่วนใหญ่เกิดจากการปริแตกของตะกรันไขมันที่เกาะในหลอดเลือด เมื่อมีการปริแตกร่างกายจะระดมเกร็ดเลือดและสร้างลิ่มเลือดขึ้นมาอุดหลอดเลือดส่วนนั้น จนส่งผลให้หลอดเลือดมีการอุดตันโดยสมบูรณ์ ผู้ป่วยมักจะมีอาการเจ็บแน่นกลางอกหรือหน้ามืดเป็นลม บางรายอาจถึงขั้นหัวใจหยุดเต้นเฉียบพลัน ภาวะนี้เป็นภาวะฉุกเฉินมีอันตรายถึงชีวิต อัตราการเสียชีวิตของโรคนี้อยู่ที่ร้อยละ 5-10 การรักษาคือการเปิดหลอดเลือดที่อุดตันให้เร็วที่สุด “เพราะทุกนาทีที่เสียไป หมายถึงกล้ามเนื้อหัวใจที่เสียหายขาดเลือดตามไปด้วย”
ศูนย์หัวใจโรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต ได้พัฒนาแนวทางปฏิบัติและการดูแลรักษาผู้ป่วยโรคนี้โดยอ้างอิงจากแนวทางปฏิบัติระดับสากลในต่างประเทศ ตั้งแต่ปี พ.ศ.2560 เพื่อให้ผู้ป่วยได้รับการรักษาอย่างมีประสิทธิภาพ รวดเร็ว ทันเวลา โดยปัจจุบัน วิธีการเปิดหลอดเลือดนั้นทำได้ 2 วิธี คือ
- การให้ยาสลายลิ่มเลือด (Fibrinolytics)
- การสวนหัวใจเพื่อทำการเปิดหลอดเลือดด้วยบอลลูนหรือขดลวด (Percutaneous Coronary Intervention, PCI)
การเปิดหลอดเลือดด้วยวิธีการสวนหัวใจเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพมากที่สุดในปัจจุบัน โดยอัตราความสำเร็จในการเปิดหลอดเลือดได้อยู่ที่ร้อยละ 95 เมื่อเทียบกับวิธีการให้ยาสลายลิ่มเลือดที่ร้อยละ 60-70 ดังนั้นศูนย์หัวใจโรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ตจึงเลือกวิธีการสวนหัวใจเป็นวิธีแรก แพทย์และทีมงานต้องทำงานแข่งกับเวลาเพื่อเปิดหลอดเลือดให้เร็วที่สุด ตามมาตรฐานสากลผู้ป่วยควรจะได้รับการเปิดหลอดเลือดหัวใจภายในเวลา 24 ชั่วโมงนับตั้งแต่มีอาการ และภายใน 90 นาทีนับตั้งแต่พบบุคลากรทางการแพทย์
ศูนย์หัวใจโรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ตมีห้องสวนหัวใจที่ได้มาตรฐาน ทีมแพทย์ศูนย์หัวใจและบุคลากรมีความพร้อมตลอด 24 ชั่วโมง การตรวจวินิจฉัยที่รวดเร็วและมีระบบการรับผู้ป่วยที่มีประสิทธิภาพ ทำให้สามารถเปิดหลอดเลือดได้ภายใน 90 นาที
อัตราการเปิดหลอดเลือดหัวใจโดยวิธีการสวนหัวใจ นับตั้งแต่ผู้ป่วยพบบุคลากรทางการแพทย์ภายใน 90 นาที
ในปี พ.ศ.2562 ผู้ป่วยกล้ามเนื้อหัวใจตายชนิดหลอดเลือดหัวใจอุดตันเฉียบพลันของโรงพยาบาลกรุงเทพภูเก็ต มีอัตราการเปิดหลอดเลือดหัวใจภายในระยะเวลา 90 นาที นับตั้งแต่ผู้ป่วยพบบุคลากรทางการแพทย์ ที่ร้อยละ 93.75 โดยเพิ่มขึ้นจากปี พ.ศ.2561 ถึงร้อยละ 4.75 ซึ่งเป็นสถิติที่ดีเมื่อเทียบกับผลลัพธ์การรักษาของโรงพยาบาลในสหรัฐอเมริกา ในอันดับที่ 50 เปอร์เซ็นต์ไทล์ ที่มีอัตราการเปิดหลอดเลือดหัวใจภายในระยะเวลา 90 นาที นับตั้งแต่ผู้ป่วยพบบุคลากรทางการแพทย์ ร้อยละ 85.1
*อ้างอิง: ACC-NCDR Registry. Percentage of STEMI patients receiving Primary PCI with In 90 minutes. A Data Form The NCDR Chest Pain-MI Registry. J Am Coll Cardiol [Internet]. 2018 [cited 2019 Apr 12]. Available from: https://cvquality.acc.org/NCDR-Home/registries/hospital-registries/chest-pain-mi-registry
