ถ้าคุณมีปัญหารู้สึกรำคาญการมองเห็นจุดดำ หยากไย่หรือหมอกลอยไปลอยมาบังตรงกลาง หลังจากที่ตรวจและได้รับการวินิจฉัยว่าเกิดจากภาวะน้ำวุ้นตาเสื่อม และมาถึงขั้นตอนที่บอกว่าสามารถรับการรักษาด้วยการทำเลเซอร์น้ำวุ้นในตาเสื่อมเพื่อแก้ไขอาการดังกล่าวได้
นายแพทย์กัปตัน วิริยะลัพภะ ไบรท์วิว เซ็นเตอร์ (ศูนย์จอประสาทตาและรักษาสายตายาวตามอายุ)
ได้แนะนำข้อมูลที่น่าจะสนใจก่อนที่จะรับการรักษาด้วยการทำเลเซอร์ ดังนี้
เลเซอร์รักษาโรคน้ำวุ้นตาเสื่อม ได้ผลดีแค่ไหน?
“ทั้งจากข้อมูลการวิจัยในต่างประเทศและจากประสบการณ์การรักษาผู้ป่วยที่ผ่านมาก ผลออกมาคล้ายกันคือให้ผลการรักษาโดยรวมออกมาดีมาก คนไข้จำนวนประมาณร้อยละ 90 มีอาการดีขึ้น โดยคนไข้เกินครึ่งแจ้งว่าอาการหายไปทั้งหมด
การรักษาน้ำวุ้นลูกตาเสื่อมโดยใช้เลเซอร์ ค่อนข้างได้ผลดีมากโดยเฉพาะในคนไข้ที่เห็นจุดดำ/หยากไย่ขนาดใหญ่ขวางอยู่ตรงกลาง กรณีนี้หลังรักษาคนไข้มักบอกว่าหยากไย่ตรงที่เป็นปัญหาหายไปหมด แต่มีคนไข้บางส่วนที่หยากไย่หายไม่หมดแต่ก็ดีขึ้นมาก”
เลเซอร์รักษาโรคน้ำวุ้นตาเสื่อม ปลอดภัยหรือเปล่า?
“เนื่องจากการทำเลเซอร์น้ำวุ้นตาเสื่อมไม่มีการใส่อุปกรณ์ใด ๆ เข้าไปในลูกตา ไม่มีแผล ตัวเลเซอร์จะโฟกัสอยู่ใน “น้ำวุ้น” ข้างในตา ซึ่งเป็นบริเวณที่ไม่มีเนื้อเยื่อ เส้นเลือดหรือเส้นประสาทใด ๆ จึงไม่มีผลกระทบหรือสร้างความเสียหายให้กับอวัยวะอื่น ๆ ข้างในตา
สรุปง่าย ๆ คือเลเซอร์น้ำวุ้นตาเสื่อมมีความปลอดภัยสูงมากและความเสี่ยงต่ำ เนื่องจากไม่ทำให้เกิดมีแผล หลังทำเลเซอร์เสร็จคนไข้สามารถอาบน้ำ ล้างหน้า ออกกำลังกาย และทำกิจกรรมอื่น ๆ ได้ตามปกติ โดยไม่ต้องดูแลอะไรเป็นพิเศษ”
ระหว่างทำเลเซอร์เป็นอย่างไร?
“ก่อนอื่นบอกก่อนนะครับว่าการเลเซอร์ไม่ใช่การผ่าตัด ดังนั้นไม่ได้ต้องเตรียมตัวอะไรพิเศษและไม่ได้ทำในห้องผ่าตัด เริ่มแรกคุณพยาบาลจะทำการหยอดยาขยายม่านตาจนม่านตาเบิกกว้าง (ใช้เวลา 20-40 นาที)
ขณะทำเลเซอร์จะให้คนไข้เอาคางวางลงบนอุปกรณ์คล้าย ๆ ตอนตรวจในห้องตรวจหมอ สิ่งที่ต่างกันก็คือจะมีการหยอดยาชาและหมอจะแตะอุปกรณ์เลนส์สัมผัสบนตาดำ หลังจากนั้นเมื่อเริ่มทำการเลเซอร์คนไข้ก็จะได้ยินเสียงจากเครื่องเลเซอร์ขณะทำการรักษา โดยจะใช้เวลาประมาณ 20-30 นาที ต่อ 1 รอบการรักษา”
เลเซอร์น้ำวุ้นตาเข้าไปทำอะไรในตา?
“อธิบายแบบง่าย ๆ คือเลเซอร์จะไป “สลาย” หรือ “ระเหิด” ตะกอนน้ำวุ้นตาเสื่อมให้เป็นฟองอากาศเล็ก ๆ ซึ่งฟองอาการที่ว่าจะหายไปใน 1-2 วันหลังทำเลเซอร์ เลเซอร์จะออกฤทธิ์เฉพาะจุดที่ทำงานเท่านั้น ไม่มีผลใดต่ออวัยวะข้างเคียง”
เจ็บหรือเปล่า?
“อันนี้แทบจะเป็นคำถามแรกที่คนไข้ทุกคนถาม ตอบได้เลยว่า “ไม่เจ็บ” เพราะอย่างที่บอกคือเลเซอร์นั้นยิงตรงที่วุ้นในตา เปรียบเทียบเอาง่าย ๆ ถ้าตาเหมือนลูกมะพร้าว เลเซอร์นั้นยิงเข้าไปตรงส่วนที่เป็นน้ำมะพร้าวที่ว่าง ๆ อยู่ตรงกลาง ไม่ได้ไปโดนเนื้อเยื่อหรืออะไร ดังนั้นการรักษาวิธีนี้คนไข้จึงไม่มีความรู้สึกใด ๆ ในขณะการรักษา ไม่มีความร้อนใด ๆ เกิดขึ้นในตา ไม่ได้มีกลิ่นเหม็นไหม้เหมือนตอนทำเลสิก”
ต้องทำเลเซอร์กี่รอบ?
“ส่วนใหญ่คนไข้จะรับการทำเลเซอร์ 2-3 รอบ ขึ้นกับความหนาและความขุ่นของน้ำวุ้นตาเสื่อม โดยมากแต่ละรอบมักจะนัดห่างกันประมาณ 1-4 อาทิตย์ แล้วแต่สภาพอาการของคนไข้”
สิ่งที่คาดหวังได้จากการรักษา
“สิ่งที่คาดหวังได้ก็คือ หยากไย่หรือจุดดำหรือวง ๆ ที่ลอยขวางอยู่ “ตรงกลาง” การมองเห็น มักจะหายไปเลยหรือไม่ก็ดีขึ้นจากเดิมมาก ข้อจำกัดมีไหม มีครับ ในกรณีตะกอนน้ำวุ้นตาเสื่อมของคนไข้บางคนลอยอยู่ในตำแหน่งที่ไม่ปลอดภัยที่จะยิงเลเซอร์ เช่น ใกล้ประสาทหรือใกล้เลนส์ธรรมชาติมาก ๆ กรณีนี้จะยิงได้เฉพาะในส่วนที่ปลอดภัยเท่านั้น ซึ่งจะรู้ได้หลังจากตรวจประเมินเสร็จแล้วเท่านั้นว่าสามารถยิงได้มากน้อยแค่ไหน น้ำวุ้นตาเสื่อมที่ถูกเลเซอร์แล้วจะไม่กลับมาเป็นตะกอนขุ่นซ้ำอีก พูดง่าย ๆ คือ หยากไย่หรือจุดดำหายไปถาวร”
ความเสี่ยงจากการทำเลเซอร์น้ำวุ้นตาเสื่อม มีไหม?
“เช่นเดียวกับทุกการทำหัตถการ ก็คือมีครับแต่ก็น้อยมาก ความเสี่ยงที่เกิดขึ้นอาจได้แก่ความดันตาสูง ต้อกระจก หรือมีการอักเสบเพิ่มขึ้นในตา โดยรวมเมื่อเทียบกับการรักษาอื่น การทำเลเซอร์ชนิดนี้ถือว่ามีความเสี่ยงของการรักษาต่ำมาก”
นพ. กัปตัน วิริยะลัพภะ
ไบรท์วิว เซ็นเตอร์ (ศูนย์จอประสาทตาและรักษาสายตายาวตามอายุ)
