โรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ คือโรคที่เกิดจากการเจริญเติบโตของเซลล์เยื้อบุผนังภายในกระเพาะปัสสาวะที่ผิดปกติ โดยโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะจะมีอยู่หลายชนิด
- ชนิด Transitional Cell Carcinoma หรือ Urothelial Carcinoma เกิดในเยื่อบุผนังภายในกระเพาะ เป็นชนิดมะเร็งที่พบมากที่สุดของมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
- ชนิด Squamous Cell Carcinoma เกิดจากการติดเชื้อ อักเสบแบบเรื้อรังจากการฉายแสง หรือได้รับยาเคมีบำบัดบางชริดและเป็นนิ่วในกระเพาะปัสสาวะเวลานานโดยไม่ได้รับการรักษา
- ชนิด Adenocarcinoma ชนิดแบบต่อมที่เจริญมากจากเนื้อเยื่อต่อมซึ่งเป็นเยื่อบุผิว
- ชนิด Small cell carcinoma เกิดจากเซลล์ Neuroendocrine cells
- ชนิด Sarcomas เกิดในเซลล์กล้ามเนื้อกระเพาะปัสสาวะ
ใครที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
- อายุ 40 ปีขึ้นไป หรืออาจพบได้ในผู้ที่มีอายุน้อยกว่า และมักจะพบในเพศชายมากกว่าในเพศหญิง
- ผู้ที่สูบบุหรี่หรือได้รับควันบุหรี่ โดยผู้ที่สูบบุหรี่มีโอกาสเป็นมะเร็งกระเพาะปัสสาวะประมาณ 8 เท่าของผู้ที่ไม่สูบบุหรี่
- ได้รับสารเคมีที่อันตรายบางชนิด
- การรับประทานอาหารที่มีไนเตรตสูง เช่น เนื้อสัตว์ หรือผักบางชนิด
- ผู้ที่ติดเชื้อในกระเพาะปัสสาวะแบบเรื้อรัง เช่น นิ่วในกระเพาะปัสสาวะ หรือติดเชื้อปรสิตบางอย่าง
- การใช้ยาบางชนิดจากการทำเคมีบำบัด
- การถ่ายทอดทางพันธุกรรม
อาการของโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
- ปัสสาวะปนเลือด อาการมักจะเป็น ๆ หาย ๆ แต่จะไม่มีอาการเจ็บปวดร่วมด้วย
- มีการขับถ่ายปัสสาวะที่ผิดปกติ เช่น ปัสสาวะบ่อย กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ หรือปัสสาวะไม่ออก และปวดขณะเบ่งปัสสาวะ
- เมื่อมะเร็งลุกลามไปยังอวัยวะส่วนอื่น ๆ จะทำให้เกิดอาการปวดหลัง ปวดกระดูก เท้าบวม มีความอ่อนเพลีย ทานอาหารได้น้อย
การป้องกันโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
- ดูแลสุขภาพโดยการรับประทานผักและผลไม้
- ควรดื่มน้ำในปริมาณที่เหมาะสมต่อร่างกายทุกวัน
- หมั่นออกกำลังกายอยู่เสมอ
- งดสูบบุหรี่หรือหลีกเลี่ยงการได้รับควันจากสารเคมี
- หากครอบครัวมีประวัติเกี่ยวกับโรคมะเร็งปัสสาวะ ควรไปตรวจสุขภาพหรือพบแพทย์อย่างน้อยปีละครั้ง
การรักษามะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
การรักษาขึ้นอยู่กับระยะและความรุนแรงของโรค รวมถึงสุขภาพของผู้ป่วยร่วมด้วย
- ระยะที่ 1 การรักษามะเร็งกลุ่มที่ยังไม่มีการลุกลาม รักษาโดยการผ่าตัดโดยใช้กล้องส่องผ่านท่อปัสสาวะเพื่อไปตัดเนื้องอกภายในกระเพาะปัสสาวะ
- ระยะที่ 2 การรักษามะเร็งที่กลุ่มที่มีการลุกลาม รักษาโดยผ่าตัดกระเพาะปัสสาวะ (Radical Cystectomy)
- ระยะที่ 3 การรักษา โดยการผ่าตัดกระเพาะปัสสาวะ (Radical Cystectomy) ร่วมกับการรักษาโดยการให้ยาเคมีบำบัดหลังจากการผ่าตัด
- ระยะที่ 4 การักษาโดยการประคับประคองอาการผู้ป่วยให้เจ็บปวดน้อยที่สุดจาการรักษา และใช้เคมีบำบัดผ่านทางเส้นเลือด
วิธีดูแลตัวเองเมื่อเป็นโรคมะเร็งกระเพาะปัสสาวะ
- ควรรับประทาน ผักหรือผลไม้สด และ อาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น ใข่ เนื้อปลา หลีกเลี่ยงอาหารที่ย่อยยากและรสจัด
- งดสูบบุหรี่
- งดดื่มเครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์
- หมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- ติดตามผลการรักษา 3-6 เดือนในช่วงของปีแรก และตรวจสุขภาพโดยการส่องกล้องตรวจกระเพาะปัสสาวะในทุกปี